“Чөлөөт бүсийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийн төслийг Улсын Их Хурлын гишүүн, Монгол Улсын Шадар сайд Ө.Энхтүвшин, “Давс иоджуулж иод дутлаас сэргийлэх тухай хуулийг хүчингүй болсонд тооцох тухай” хуулийн төслийг Улсын Их Хурлын гишүүн, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд Ч.Улаан, “Монгол Улсын Их Хурлын тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай” тогтоолын төслийг Улсын Их Хурлын гишүүн Л.Энхболд, “Газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг Улсын Их Хурлын гишүүн, Барилга, хот байгуулалтын сайд Х.Баделхан Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарт өнөөдөр (2019.10.08) өргөн барилаа.

1.    Чөлөөт бүсийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл

Чөлөөт бүсүүдийн эрх зүйн байдлыг зохицуулсан бие даасан дөрвөн хуулийг Монгол Улсын Их Хурал 2002-2003 онд тус тус баталж байсан бөгөөд 2015 онд Алтанбулаг, Замын-Үүд, Цагааннуурын чөлөөт бүсийн тухай хуулиудыг шинэчлэн найруулж, Чөлөөт бүсийн тухай нэг хууль батлан өнөөг хүртэл  мөрдөж байна.

2015 оны  шинэчилсэн хуульд “Хил дамнасан чөлөөт бүс” гэж хил залгаа улсын хилийн боомтын газар нутагт Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрт үндэслэн байгуулсан чөлөөт бүсийг хэлнэ“, мөн хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.3 дахь хэсэгт “Засгийн газар хоорондын гэрээ, хэлэлцээрийн дагуу хил дамнасан чөлөөт бүс байгуулж болох бөгөөд уг чөлөөт бүсэд баримтлах бодлого, чиглэлийг холбогдох улстай байгуулсан гэрээгээр зохицуулна” гэж тусгажээ.  

        “Хил дамнасан чөлөөт бүс” гэсэн томьёолол нь Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийг хэрэгжүүлэхэд ойлгомжгүй байдал үүсгэх магадлалтай тул Монгол, Хятадын Замын-Үүд, Эрээний эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс байгуулах тухай Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрээр талуудын харилцан тохиролцсон “Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс” гэсэн томьёоллыг Чөлөөт бүсийн тухай хуульд оруулах зорилгоор хуулийн төслийг боловсруулсан байна.

    Монгол, Хятадын Замын-Үүд, Эрээний эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс байгуулах тухай Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн төслийг боловсруулах, хэлэлцээ хийх явцад Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлөөс “Хил дамнасан чөлөөт бүс” гэсэн нэр томьёоллыг өөрчлөх чиглэл өгсөн ажээ.

2.    Давс иоджуулж, иод дутлаас сэргийлэх тухай хуулийг хүчингүй болсонд тооцох тухай хуулийн төсөл

    Баяжуулсан хүнсний тухай хуулиар зарим төрлийн хүнсийг баяжуулахтай холбоотой харилцааг зохицуулахаар тусгасан билээ. Энэ хууль батлагдахаас өмнө зөвхөн хүнсний давсыг иодоор баяжуулах асуудлыг тусгайлсан хуулиар зохицуулж байсан юм.

      Иймд Баяжуулсан хүнсний тухай хуулийн зохицуулалттай давхардал үүсгэж байгаа тул Давс иоджуулж иод дутлаас сэргийлэх тухай хуулийг хүчингүй болгох тухай хуулийн төслийг боловсруулсан байна.

       Уг хуулийн төслийг дагалдан Зөрчлийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хамт боловсруулжээ. Хуулийн төсөл батлагдсанаар Баяжуулсан хүнсний тухай хууль бусад хууль тогтоомжтой давхардал, хийдэл, зөрчил үүсгэхгүйгээр хэрэгжих нөхцөл бүрдэнэ гэж хууль санаачлагчид үзсэн байна.

3.    Монгол Улсын Их Хурлын тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай тогтоолын төсөл

    “Тавантолгойн нүүрсний ордын үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх талаар авах зарим арга хэмжээний тухай" Улсын Их Хурлын 2018 оны 6 дугаар сарын 29-ний өдрийн 73 дугаар тогтоолын 1 дэх хэсгийн 2 дахь заалтад тусгагдсан авто замын чиглэлд Бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлал, Тогтвортой хөгжлийн зорилго зэрэг Монгол Улсын болон олон улсын хамтын үзэл баримтлалтай зөрчилдсөн, мөн авто замуудын давхардал бий болгосон, зарим авто замын хувьд эдийн засгийн үр өгөөжгүй, байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлж, Говийн бага дархан газраар дайран өнгөрөх зэрэг сөрөг үр дагавар бий болгох утга санаа бүхий агуулга орсон байна гэж төсөл санаачлагч үзжээ.

    Иймд дээрх үр дагавруудыг арилгах, Монгол Улсын болон олон улсын хамтын үзэл баримтлалд нийцүүлэх зорилгоор Улсын Их Хурлын 2018 оны 73 дугаар тогтоолын 1 дэх хэсгийн 2 дахь заалтад тусгагдсан ‘Тавантолгой-Оюутолгой-Ханги" чиглэлийн авто замаас “Оюутолгой" чиглэлийг хасч, өөрчлөлт оруулах тухай тогтоолын төслийг боловсруулсан байна.

   Уг тогтоол батлагдсанаар Монгол Улсын хөгжлийн үзэл баримтлал болон Монгол Улсын бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалд нийцсэн, эдийн засгийн үр өгөөжтэй, байгаль орчинд ээлтэй, ард иргэдийн амьдралд таатай нөхцөл бүрдэх бөгөөд Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагаас тунхагласан Тогтвортой хөгжлийн зорилго, Олон улсын гэрээ конвенцтэй харшлахгүй гэж төсөл санаачлагч үзжээ.

4.    Газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл  

Монгол Улс Арабын Нэгдсэн Эмират Улстай 1996 оны 04 дүгээр сарын 01-нд дипломат харилцаа тогтоосон бөгөөд 2016 оны 02 дугаар сарын 24-ний өдөр Улаанбаатар хотноо Элчин сайдын яамаа нээсэн байна.

Улмаар Хан-Уул дүүргийн 15 дугаар хороонд байрлах 1449 ам метр хэмжээтэй, Арабын Нэгдсэн Эмират Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яам байрлаж буй газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах хүсэлтээ Барилга, хот байгуулалтын яаманд гаргажээ.

Монгол Улсын нэгдэн орсон “Консулын харилцааны тухай Венийн конвенц”-д хүлээн авагч улс нь томилогч улсын дипломат төлөөлөгчийн газруудад орон байр олох, барихад дэмжлэг үзүүлэх, аюулгүй байдлыг хангахаар заасан байдаг бөгөөд энэ дагуу Монгол Улс дахь Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Элчин сайдын яаманд олгосон газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг өргөн мэдүүлжээ.

Газар зохион байгуулалт, геодези, зураг зүйн газраас улсын тусгай хэрэгцээнд авахаар төлөвлөж буй дээрх газрын солбицлыг улсын газрын кадастрын мэдээллийн санд шалган магадлаж, бусдын өмчлөл, эзэмшил, ашиглалттай аливаа давхардалгүй болохыг газар дээр нь хэмжилт хийж, баталгаажуулсан байна.