2013 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр                                                                                                                                                                  Улаанбаатар хот

Илтгэгч нь: Улсын Их Хурлын

гишүүн С.Ганбаатар

Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд ээ,

Монгол Улсын Засгийн газраас 2013 оны 9 дүгээр сарын 30-ны өдөр Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын 2014 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2014 оны төсвийн тухай, Хүний хөгжил сангийн 2014 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн нэг дэх хэлэлцүүлгийг Улсын Их Хурал 2013 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаараа хийж, Байнгын хороодод шилжүүлсэн билээ.

Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хороо 2013 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуралдаанаараа дээрх хуулийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ.

Хуралдааны үеэр Улсын Их Хурлын гишүүдээс төсвийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлэх хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээний төсөвт өртөг батлагдсан хэмжээнээс хэтэрч нэмэгддэг, ижил хэмжээтэй объектуудын төсөвт өртөг харилцан адилгүй байдаг, барилгын ажил олон жил дамжин үргэлжилсний улмаас нэмэлт санхүүжилт шаарддаг байдлыг цаашид таслан зогсоох, улсын төсвийн хөрөнгөөр жил дамжин хэрэгжиж байгаа, хугацаандаа ашиглалтанд ороогүй, хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээний төсөвт нь өртөг нэмэгдсэн шалтгааныг тодруулах, хөрөнгө оруулалтын жагсаалтад тусгагдсан төсөл, арга хэмжээний төсөвт өртгийг аудитаар хянуулдаг байх, төсөвт өртгийг бодитой төсөвлөхөд анхаарах, боловсрол, эрүүл мэндийн салбарын нийт хөрөнгө оруулалтын хэмжээг өнгөрсөн оны түвшингөөс бууруулахгүй байх нь зүйтэй гэсэн саналуудыг тус тус гаргаж байлаа.

Улсын Их Хурлын гишүүн А.Тлейхан, Д.Тэрбишдагва, С.Эрдэнэ нараас Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн “Цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуулийн хичээлийн болон дотуур байр, биеийн тамирын заалны барилга хангамжийн талаар хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх үед тогтоолыг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах 3,8 тэрбум төгрөгийг Төсвийн байнгын хороогоор хэлэлцүүлэн 2014 оны улсын төсөвт тусгах нь зүйтэй гэж хойшлуулсан боловч одоог хүртэл хэлэлцээгүй байгааг Байнгын хорооны зүгээс анхаарч, яаралтай арга хэмжээ авах нь зүйтэй гэсэн санал гаргав.

Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон Улсын Их Хурлын гишүүд хууль санаачлагч болон эрхлэх асуудлын хүрээнд харъяалагддаг төсвийн ерөнхийлөн захирагч нараас асуулт асууж, хариулт авлаа. Тус Байнгын хорооны хуралдааны үеэр Улсын Их Хурлын гишүүд гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналынхаа үндэслэлийг тайлбарлан үг хэлж, санал тус бүрээр санал хураалт явууллаа.

Улсын Их Хурлын гишүүн З.Баянсэлэнгэ ”Автотээврийн үндэсний төв” улсын үйлдвэрийн газрыг аж ахуйн тооцоотой төрийн өмчит үйлдвэрийн газар болгон өөрчилсөн тул Зам тээврийн сайдын урсгал зардлыг 3.7 тэрбум төгрөгөөр бууруулж, Хөдөлмөрийн сайдын урсгал зардалд Мэргэжлийн сургалт, үйлдвэрлэлийн төвийн суралцагчдын нийтийн тээврээр зорчих зардлын нөхөн олговорт зориулж 3.7 тэрбум төгрөг, ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн нийтийн тээврийн нөхөн олговорт зориулж 10 тэрбум төгрөгийг тус тус нэмж тусгах, Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Арвин, С.Эрдэнэ нар хүүхэд, залуучуудад зориулан Монголын түүхэн олон ангит кино шинээр бүтээх зардалд 2 тэрбум төгрөг, Соёлын өвийг хамгаалах тухай хуулийг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах 3.7 тэрбум төгрөгийг төсөвт нэмж тусгах, Улсын Их Хурлын гишүүн А.Бакей, З.Энхболд, С.Дэмбэрэл нар Ажаа гэгээнтний санаачилж олон түмний хандиваар босч байгаа Эх, хүүхдийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн хашаанд баригдаж байгаа 4,1 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөгтэй эмнэлэгт 500 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалтыг хийхээр Эрүүл мэндийн сайдын хөрөнгө оруулалтын багцад нэмэх, Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Даваасүрэн, З.Энхболд, С.Бямбацогт, Г.Уянга нар “Нэг академи төсөл” /Нээлттэй боловсролын ХАН академийн /АНУ/ 5000 видео хичээлийг монгол хэлрүү хөрвүүлж интернэтэд байрлуулах ажлын нийт өртөг 1 тэрбум төгрөг, үүнээс 2014 онд 400 сая, 2015 онд 600 сая төгрөгийг үе шаттай төсөвт тусгах, “Нэг хэл төсөл” монгол хэлний үг, дүрэм, хэрэглээ, орчуулгын дэлгэрэнгүй онлайн тайлбар толийг /100,000 үг/ бүтээхэд зориулж төсөвт 450 сая төгрөг тусгах нь зүйтэй зэрэг зарчмын зөрүүтэй саналууд гаргасныг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн дийлэнх олонх дэмжсэн болно.

Мөн МАН-ын бүлэг болон Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт, Ё.Отгонбаяр нарын гаргасан цалин, тэтгэвэр, тэтгэмжийг инфляцийн түвшинтэй уялдуулан 30 хувиар нэмэгдүүлэх талаар гаргасан саналыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн дийлэнх олонх дэмжлээ.

Харин Улсын Их Хурлын гишүүн С.Ганбаатар 2014 оны төсвийн хөрөнгөөр санхүүжих хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн жагсаалтад туссан заалтуудыг тодотгох, задлах, найруулгын өөрчлөлт оруулах, тухайлбал, төсвийн XXIX.1.3.8 Халамжийн хэлтсийн албан хэрэгцээний автомашин /бүх аймаг, дүүрэгт/ 1 тэрбум 500 сая төгрөг гэснийг аль аймаг, дүүрэгт нийт хэдэн автомашин авахыг тодорхой болгох, Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Баярсайхан, Л.Эрдэнэчимэг нарын Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны их сургуулийн Био-Анагаахын сургуульд Био-Анагаахын технологийн лаборатори шинээр бий болгоход зориулж 500 сая төгрөг, Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт ижил зориулалт бүхий адил хүчин чадалтай, хөрөнгө оруулалтын жагсаалтанд тусгагдсан төсөл арга хэмжээний төсвийг харьцангуй ойролцоо үнэтэй, ялгаваргүй болгох гэсэн саналууд гаргасныг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжээгүй болно.

Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт гаргасан саналаараа цөөнх болов.

Дээрх хуулийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг Байнгын хорооны хуралдаанаар хийх үед Улсын Их Хурлын гишүүдээс гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналуудыг олонхийн дэмжлэг авсан, аваагүйгээр бүлэглэн томъёолж, санал, дүгнэлтийн хамт Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлж байна.

Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд ээ,

Монгол Улсын 2014 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2014 оны төсвийн тухай, Хүний хөгжил сангийн 2014 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийн талаар Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооноос гаргасан санал, дүгнэлт, зарчмын зөрүүтэй саналын томъёоллуудыг хэлэлцэн шийдвэрлэж өгөхийг хүсье.

Анхаарал тавьсанд баярлалаа.

НИЙГМИЙН БОДЛОГО, БОЛОВСРОЛ,

СОЁЛ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ БАЙНГЫН